Axolotl ya da bilimsel adıyla Ambystoma mexicanum, tamamen suda yaşayan ve nadir görülen bir semender türüdür. Meksika'ya özgü olan bu eşsiz canlı, özellikle Xochimilco Gölü ve Chalco Gölü gibi sınırlı alanlarda yaşamını sürdürmektedir. Ne yazık ki, Axolotllar vahşi doğada nesli tükenmekte olan türler arasında yer almaktadır.
Axolotllar, birçok semender türünden farklı olarak, tipik bir metamorfoz geçirmez ve bu nedenle solungaçlarını kaybetmeden yaşamlarını suyun içinde devam ettirirler. Bu özellikleri sayesinde, Axolotllar yaşam boyu larva evresindeki fiziksel görünümlerini korurlar. Bir canlının bu şekilde olgunlaşmasına rağmen larva özelliklerini koruması durumuna neoteni denir. Nadir de olsa bazı Axolotllar, uygun şartlar altında karasal bir semendere dönüşebilir.
Axolotllar sadece görünüşleriyle değil, aynı zamanda inanılmaz yenilenme yetenekleriyle de dikkat çekerler. Bu canlılar, uzuvlarını, kalp ve beyin gibi önemli organlarını bile yenileyebilirler. Bu özellikleri nedeniyle, Axolotllar tıp dünyasında ve özellikle kanser araştırmalarında oldukça önemli bir rol oynamaktadırlar.
Axolotllar, sıradan bir evcil hayvan gibi kolayca bakılabilen canlılar değildir. Sıcaklık düzenlemesi, su kalitesi ve beslenme konusunda dikkat gerektirirler. Örneğin, Axolotllar oda sıcaklığının altında tutulmalıdır; bu nedenle, su soğutucusu veya klipsli fanlar kullanılarak akvaryumun sıcaklığı kontrol edilmelidir. Hastalıklara karşı oldukça hassas olduklarından düzenli olarak haftalık su değişimleri yapılması gereklidir.
Axolotllar doğrudan maşa ile beslenmelidir; tanka sadece yiyecek bırakmak yeterli olmaz. Ayrıca tank içindeki atıkları bir hindi leğeni yardımıyla manuel olarak temizlemeniz gerekmektedir. Eğer bir Axolotl beslemeye kararlıysanız, bu bakım rehberi başlamak için harika bir yoldur.
Axolotllar yaklaşık 10 yıl yaşam süresine sahiptir, ancak bazı Axolotlların 15 yıldan fazla yaşadığı bilinmektedir. Yetişkin Axolotllar ortalama olarak 23-30 cm uzunluğa ulaşır.
Yumurta: Dişi Axolotl, yaşam döngüsünü başlatmak için yüzlerce küçük jelatinimsi yumurta bırakır. Bu yumurtalar yaklaşık iki hafta içinde larvalara dönüşür.
Erken Gelişim: Bu iki haftalık süre zarfında, embriyolar kuyruk, solungaç ve göz gibi organları geliştirirler ve ardından yumurtadan çıkarlar.
Yavru: Yavru Axolotllar yalnızca canlı yiyeceklerle beslenir ve günde birkaç kez yemek yerler. Yeterli beslenme sağlandığında ayda 2.5-5 cm kadar büyüyebilirler. 6 aylık olduklarında büyüme hızı yavaşlamaya başlar.
Yetişkin: Axolotllar genellikle 12-18 aylık olduklarında büyüme sürecini neredeyse tamamlamış olurlar. Yetişkin Axolotlların metabolizması oldukça yavaştır, bu yüzden her 2-3 günde bir beslenmeleri yeterlidir.
Bir Axolotl için minimum 110 litrelik bir akvaryum önerilir. Ancak Axolotlların büyük tanklarda daha rahat ettikleri unutulmamalıdır. Mümkünse 180 litrelik bir tank tercih edilmelidir. Axolotllar oldukça fazla atık üretir ve bu da akvaryumdaki nitrat seviyesini artırır. Nitrat seviyesi 20 ppm'nin altında tutulmalıdır, bu yüzden suyun düzenli olarak değiştirilmesi ve büyük bir su hacminin sağlanması çok önemlidir. Axolotllar zemini açık suya göre daha fazla kullandıkları için, tankın geniş ve uzun olması tercih edilmelidir. Dar ve uzun tanklar, Axolotlların doğal davranışlarına uygun değildir. Ayrıca, Axolotl tankında bol miktarda saklanma noktası olması onların rahat etmesini sağlar.
Axolotlunuza konforlu bir yaşam alanı sağlamak için tankınızı zenginleştirmeniz önemlidir. Saklanma noktaları eklemek, Axolotlunuzun stresini azaltırken, tank dekorasyonlarını zaman zaman değiştirmek de Axolotlunuza keşif fırsatları sunar. Canlı bitkiler de tankınız için güzel bir ekleme olabilir; ancak Axolotlların göz kapaklarının olmaması ve ışığa duyarlı olmaları nedeniyle düşük ışık koşullarına uygun bitkiler tercih edilmelidir. Anubias, Elodea, java eğrelti otu gibi soğuk suya dayanıklı bitkiler bu amaca uygundur.
Bitki gübresi kullanmaktan kaçınmak gerekir, çünkü Axolotlların yarı geçirgen derileri kimyasalları kolayca emebilir. Bu yüzden düşük bakım gerektiren bitkiler tercih edilmelidir.
Axolotllar, protein ağırlıklı beslenmeye ihtiyaç duyarlar. Canlı yemler, dondurulmuş solucanlar ve balık yemleri gibi protein kaynakları onların sağlıklı gelişimini destekler. Doğru beslenme, Axolotlunuzun uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmesi için hayati önem taşır.
